Ο Ούγκο Μπέττι (4 Φεβρουαρίου 1892 – 9 Ιουνίου 1953) ήταν
Ιταλός θεατρικός συγγραφέας, ποιητής και διηγηματογράφος, με διεθνή
ακτινοβολία, ο σημαντικότερος μετά τον Πιραντέλλο Ιταλός δραματουργός του
πρώτου μισού του 20ού αιώνα.
Βιογραφία
Ο Μπέττι γεννήθηκε στο Καμερίνο, πόλη της Κεντρικής
Ιταλίας, την εποχή που ο πατέρας του, ο Τούλιο Μπέττι, ήταν αγροτικός γιατρός
στην περιοχή[1]. Το 1901 ο πατέρας του διορίστηκε στο νοσοκομείο της Πάρμας και
μετακόμισαν οικογενειακώς. Φοιτούσε στη Νομική σχολή της της Πάρμας όταν
ξέσπασε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος και κατατάχθηκε εθελοντής. Πιάστηκε αιχμάλωτος
και φυλακίστηκε στο Ράστατ της Γερμανίας. Μετά το πέρας του πολέμου τέλειωσε
τις σπουδές του ΄και μπήκε στον δικαστικό κλάδο.
Είχε πάθος με το ποδόσφαιρο, έγινε ποδοσφαιριστής και
παράγοντας στην ομάδα της Πάρμας. Είναι μάλιστα δικής του έμπνευσης η φανέλα
που φορούν ακόμη και σήμερα οι ποδοσφαιριστές της, δηλ. λευκή με μαύρο σταυρό.
Δημοσίευσε την πρώτη συλλογή ποιημάτων του το 1922, με
τίτλο Ο σκεπτικός βασιλιάς (Il re pensieroso). Τα ποιήματα είχαν γραφτεί το
1917-18, όσο ήταν αιχμάλωτος πολέμου. La Padrona, το πρώτο του θεατρικό έργο
ανέβηκε το 1927.
Το 1931, μετά τον γάμο του με την Αντρεΐνα Φροζίνι,
μετακόμισε από την Πάρμα στη Ρώμη, όπου εργάστηκε ως εφέτης. Με το τέλος του Β'
Παγκοσμίου Πολέμου εργάστηκε ως αρχειοθέτης στη βιβλιοθήκη του Υπουργείου
Δικαιοσύνης. Το 1945, μαζί με άλλους θεατρικούς συγγραφείς, ίδρυσε το Εθνικό
Συνδικάτο Θεατρικών συγγραφέων (SNAD).
Τα έργα του σχηματοποιούν την πραγματικότητα, στηρίζονται
στον συμβολισμό στοχεύοντας στο ποιητικό θέατρο. Ασχολείται με τη δυσκολία
διαχωρισμού του καλού από το κακό, την απόδοση ή μη μιας σωστής και
αποτελεσματικής δικαιοσύνης, την ιδέα της Δικαιοσύνης και της ευθύνης για την
ενοχή. Η προσοχή του εστιάζεται πάντα στην εσωτερική διάσταση του ανθρώπου.
Σκοπός του είναι η παρουσίαση μιας κατάστασης που θα οδηγήσει στην εξομολόγηση
και θα κάνει τον θεατή να εξετάσει τη συνείδησή του, να εξεγερθεί, να βρει το
μονοπάτι που είναι σωστό να ακολουθήσει. Παρόλο που έγραψε αρκετά έργα κατά τη
διάρκεια του φασισμού, τα πιο γνωστά του έργα γράφτηκαν τη δεκαετία του '40. Ως
σημαντικότερο έργο του θεωρείται, στην Ιταλία και στο εξωτερικό, το Διαφθορά
στο Υπουργείο Δικαιοσύνης (Corruzione al Palazzo di giustizia). Ανέβηκε για
πρώτη φορά στη Ρώμη το 1949 και κέρδισε αμέσως 2 θεατρικά ιταλικά βραβεία.
Το 1975 έγινε ταινία (στην Ελλάδα κυκλοφόρησε με τον τίτλο Διαφθορά στο μέγαρο
της δικαιοσύνης) με πρωταγωνιστές τον Φράνκο Νέρο και τον Φερνάντο Ρέι.
Ο Μπέττι πέθανε από καρκίνο του οισοφάγου στα 61 του, σε
μια κλινική της Ρώμης.
Στην Ελλάδα έγινε γνωστός μετά τον θάνατό του και αρχικά
η κριτική δεν τον υποδέχτηκε ιδιαίτερα θερμά, στάση που άλλαξε στη συνέχεια. Το
έργο του Η βασίλισσα και οι επαναστάτες ανέβηκε από τον Δημήτρη Μυράτ στο
θέατρο Ρεξ. Το έργο Έγκλημα στο Κατσικονήσι, σε μετάφραση Αθανασιάδη-Νόβα,
ανέβηκε το 1959 στο Εθνικό από τον Μινωτή και την Κατίνα Παξινού και παίχτηκε,
με διαφορετική διανομή, στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ. Το έργο Τα όνειρά μας παίχτηκε
το 1969 στο ραδιόφωνο. Το έργο του Μια όμορφη Κυριακή του Σεπτέμβρη, σε
μετάφραση Αλέκας Κατσέλη ηχογραφήθηκε για το ραδιόφωνο από την Μαίρη Αρώνη και
παίχτηκε αργότερα (με άλλη διανομή) στην κρατική τηλεόραση.
Βιβλιογραφία
Ποίηση
Il re pensieroso (1922)
Canzonette- La morte (1932)
Uomo e donna (1937)
Πεζογραφία
Caino (1928) συλλογή διηγημάτων
Le case (1933) συλλογή διηγημάτων
La pietra alta (1948) μυθιστόρημα
Θέατρο
La Padrona (1926)
La Casa sull'acqua (1927)
L'isola meravigliosa (1930)
Un albergo sul porto(1933)
Il cacciatore di anitre (1934)
Una bella domenica di settembre (1935) Μια όμορφη Κυριακή του Σεπτέμβρη
Frana allo scalo nord (1936)
I nostri sogni (1936) Τα όνειρά μας
Il paese delle vacanze (1937)
Favola di Natale (1940)
Il vento notturno (1941)
Ispezione (1942)
Notte in casa del ricco (1942)
Marito e moglie (1943)
Il diluvio (1943)
Corruzione al Palazzo di giustizia (1944)
Lotta fino all'alba (1945)
Delitto all'isola delle capre (1946) Έγκλημα στο Κατσικονήσι
Irene innocente (1946)
Spiritismo nell'antica casa (1946)
La regina e gli insorti (1949) Η βασίλισσα και οι
επαναστάτες
Il giocatore (1950)
Acque turbate (1951)
L'aiuola bruciata (1952)
La fuggitiva (1953)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου